मानवाची उत्पत्ति ही देवाच्या उत्पत्तिची शेवटची कृती होती, उत्पत्तिच्या वृत्तांतामध्ये तशी शेवटचीच. मानव हे संपूर्ण पृथ्वीवरील उत्पत्तिचा कळस होते, त्याच हेतुसाठी पृथ्वीची उत्पत्ति करण्यात आली होती.

उत्पत्ति १:२६-२९ आणि उत्पत्ति २:७ वाचा. मानवाच्या उत्पत्तिच्या बाबतीत या दोन वेगवेगळ्या संबंधामध्ये काय फरक आहे ?

देवाने मानवाला त्याच्या स्वत:च्या प्रतिरूपांत उत्पन्न केले आहे हे बायबलचे एक धाडशी विधान आहे. केवळ मानवालाच देवाच्या प्रतिरूपांत निर्माण केले आहे. “जरी देवाने पृथ्वीवरील सर्व प्राणी निर्माण केले” (उत्पत्ति १:२५), “ देवाने मनुष्याला त्याच्या प्रतिरूपात निर्माण केले” (उत्पत्ति १:२७). हे सूत्र बहुतेकवेळेस मानवाच्या आध्यात्मिक स्वभावापुरते मर्यादित आहेत, याचा अर्थ असा की “देवाच्या प्रतिरूपात” म्हणजे हे समजून दर्शविणे की देवाला सादर करण्यासाठी केवळ प्रशासकीय कार्य दाखविणे, किंवा देवाबरोबरच्या किंवा एकमेकांबरोबरच्या संबंधाचे आध्यात्मिक कार्य.

त्याचवेळी जरी समज बरोबर असले, तरी ते उत्पत्तिच्या वास्तविकतेचे महत्त्व याचा समावेश करण्यात अपयशी ठरले. दोन्ही परिणामांचा समावेश दोन शब्दांत करण्यात आला आहे “प्रतिरूपाचा” आणि “आपल्या सदृश”, या दोन्ही प्रक्रियेचे वर्णन उत्पत्ति १:२६ मध्ये केले आहे. त्याचवेळी इब्री शब्द सेलेम (tselem), “प्रतिरूप शरीराच्या भक्कम आकारासाठी याचा उल्लेख केला आहे, “सदृश” (demut) हा शब्द दैवी व्यक्तिच्या तुलनात्मक अमूर्त गुणांचा उल्लेख करतो.

म्हणून, “देवाने प्रतिरूपात” हे हिब्रू मत हे मानवी स्वभाव यास बायबलच्या संपूर्ण दृष्टिकोणातून समजून घ्यावयास हवे. बायबलची वचनें याची खात्री देतात की मानवी व्यक्ति (पुरूष आणि स्त्रिया) यांना देवाच्या प्रतिरूपात शारीरिकरीतीने आणि आध्यात्मिकरीतीने निर्माण केले आहे. जसे एलन जी. व्हाईट स्पष्टपणे भाष्य करतात : जेव्हा आदाम उत्पन्नकर्त्याच्या हातांतून आला, तेव्हा त्याच्यामध्ये शारीरिक, मानसिक आणि आध्यात्मिक गुण होता, उत्पन्नकर्त्याशी सदृष्य असा.”-एज्युकेशन, पान १५.

वास्तविक पाहाता, देवाच्या प्रतिरूपाला संपूर्णपणे समजणे, ज्यांत शरीराचा समावेश आहे, हे उत्पत्तिच्या वृत्तांतामध्ये पुन्हा खात्रीलायकरीतीने सांगण्यात आले आहे, जे म्हणते की, “तेव्हा मनुष्य जीवधारी प्राणी झाला” (उत्पत्ति २:७), खरोखर, “जीवधारी प्राणी” नेफेश (nefesh) , दोन दैवी कृतींचा परिणाम : देवाने “घडिला” आणि देवाने “फुंकला”. लक्ष द्या की “फुंकला” याचा उल्लेख बहुतेकवेळेस आध्यात्मिक परिणाम दाखविण्यासाठी होतो. परंतु हे अतिशय घट्टपणे श्वासोच्छ्वासाच्या जीवशास्त्रीय क्षमतेशी जोडला गेला आहे, मनुष्याचा जो भाग मातीतून “निर्माण” केला होता.” तो “जीवनाचा श्वास” आहे; म्हणजे, श्वास (आध्यात्मिक) आणि जीवन (शारीरिक).

नंतर देवाने तिसरी शस्त्रक्रिया केली, यावेळेला मनुष्याच्या शरीरामधून स्त्रीला निर्माण करण्यासाठी (उत्पत्ति २:२१,२२), म्हणजे एकप्रकारे यावर जोर देण्यासाठी की ती देखील मनुष्याच्या स्वभावासारखीच आहे.