Lesson 4

April 16–22

CHI DUBIANI

SABBATH ATTAM

APRIL 16

Ia Antini Lessonna Poraiani: Aba. 6:13–7:10; 2 Pitor 2:5–9; Aba. 8:1; Git. 106:4; Aba. 9:8–17.

 MINGANI POD: “Noani salo maikai, uandaken Mandeni Depanteni re·baaba ong·gen.” (Mati 24:37).

ARO JIHOVA a∙ao mandeni namgija bang∙beako, aro uni gisiko pilak chanchianirangni pangnan namgijararako nikaha.” (Aba. 6:5). Iano “nikaha” ingipa katta an·chingna indake gisik ra·ataniko daka je, Gitel a·gilsakko saldokni gisepo ong·ataha. Salprakni ja∙mano, Jihova Uni ong·atgiminpilakkon “tov” ine “nikaha.” Na·simang iako gisik ra·enggen je, “tov” ineIbri kattao agangipara “nama” ine miksongani ong·a. Indiba da∙o  Isolara Aba. 6 o maikonikaha? Isol “ra” ba namgijanikosan nikaiaha. (Aba. 6:5). Isol mandeko ong∙atahanina namen “duk” man∙beaha maina uamangara namgijan gapaiahachim. (Aba. 6:5, 6).

Oe, Isol namen duk man·aha. Indiba Ua manderangko jokatna skaaha. Aba. 6:6 o “duk” ingipa kattana Ibri kattao“nakham” ine jakkala. Ia katta an·chingna iako mesoka je, Isol papirangko sasti on·chongmotgen. “Nakham” ingipa kattara “Noa” ingipa bimung baksa apsan dake nikangaia, jekon “Noakh” ine Ibri kusiko janapachim. “Noa” ni miksonganiara “kadimeatgipa” ine ong·a. (Aba. 5:29). “Noa” ingipa bimung aro “duk” ine agangipa kattara, an·chingnaIsolnidaknasienggipa kam minggniko mesoka, chong∙motan, Ua manderangko sasti on·gen, aro apsan somoion, Ua uamangna ka·sachakanikoba mesokgen. Oe, Isol mandeko ong·atanio namen duk man∙beaha. Uni gimin, Ua uamangko chi dubiate sasti on·aha. Iani gisepon, Isol Noaaro uni nokdangko ka∙dimeatna ku∙rachakaha. Isol uamangna ka·sachakaniko mesokgen. Isol uamangko dal·begipa ringo tomtome rakkigen.

An·ching iako nikmanaha je, Kainni depanterang aro Sethni depanterang namen dingtanggrika. Da·ode Isol an·chingna iako mesokenga je, Noa aro pilak mande jatni gisepo iaapsangipa dingtanggrikani dongkuenga.

 

ROBIBAR

ARPIL 17

CHI DUBIANINA TARISAMSOA (Aba. 6:13–7:10)

Golpoko Aba. 6:13–7:10 ona poraibo. Ia aiao inmangipa golpooniko mande jatni itihasni bidingo an∙ching maiko skie ra·na man·gen?

Noara katchinikgipa ong·a. Katchinikgiparangara dingtangmancha Isoloni nama kattako ra∙timgiparang ong∙a. Noara Daniel gita apsan dake katchinikgipaan ong·a. Ia sakgni manderang mandeni bon∙kamgipa itihasni gimin skiprakaha.

Isol Noako dal∙gipa ringko rikchina gita ge·etaha jedakode ua aro uni nokdang gimikan re·baenggipa chi dubiaoni naljokna gita man·genchim. Ibri kattao “ring” na “tevah” ingipa kattako jakkala. (Aba. 6:14). Ja∙mano, Moseba ia apsan kattakon jakkale an·chingna talataniko dakaha. Chong∙motan, uni ma∙gipa uko uni chonmitingo petrao donnuahachim. (Re·o. 2:3). Isol Mosekouni bi·samitingo, ia petraon jokataha jedakode Mosedal∙bae Israel jatko jokatna gita man·genchim. Bang·a Sastroni gimin chanchirakgipa manderang Noani rikgimin ringko Niam Sunduk baksa tosusaa. (Re·o. 25:10). Noa an∙tangni nokdangko aro matburungrangko jokatna ringko dakaha. Apsandake, ku∙monggrikani niam sundukara an·chingna iako mesoka je, Isol An∙tangni manderangko jokatgen. (Re·o. 25:22).

Uni gimin, Isol Noako chi dubina skangan ringko rikedonchinage·etaha. “Uandaken Noa dakaha; Isolni ge∙etani gitan pilakkon daktokaha.” (Aba. 6:22). Ibri kusiko ia “dakaha” ingipa kattako “asah” ine jakkala. Ia verb “dakaha” ingipa kattara Isolni “dakbo” ine ge·etanina Noaniaganchakani ong·a. (Aba. 6:14–16).Mose ia verbko changbongana Aba. 6:14-16 o jakkalaha. Ia kattarang, “dakbo” aro “dakaha,” an·chingna iako mesoka je, Noa Isolna chu∙gimik katta maniaha. Isolni ge∙etgimin pilakkon Noa dakaha.

“Isol Noana ringko rikani bidingo agantalataha. Isol Noana  ringko baditadal·e aro maikai pilak ringni bakrangko rikna nangachim, uarangko aganaha. Ua ringara namen kimkimgipa ong∙achim. Uara chi dubiani somoio napsrimjawachim.Darang mandeni gisikba ringko rikna gita gisikni u∙iani dongjachim. Isol miksonganiko dakaha. Noara skotong rikgipa ong·aha.”—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, jak 92.

Noa Isolni ge·etaniko maniaha. Uni katta manianian Isolni jokatna jotton ka·arangoni mingsa bak ong·a. Isol Noako jokataha maina Noa Isolni una agangipa pilakkon bebera·e dakaha. (Ibri. 11:7 ko poraibo). Noa bebera·aniko dakmesokchenggipa ong·ahamaina ua an·tangni kakket ong·aniko mesokaha. Indakgipa bebera·anisa kakketgipa bebera∙ani ong∙a. (Jakob 2:20).

Maikai Noani nokdang mangmangsan chi dubiaoni jokaiaha? Aganchakaniko man·na 2 Pitor 2:5-9 ona poraibo. Maia skie ra·aniko an·ching Noani golpooniko skie ra·na gita man·gen? Maina an·chingara manderangko Isolni bichalni gimin mikrakatna gita nanga?

SOMBAR

APRIL 18

CHI DUBIANI (Aba. 7)

An·ching mejalo nikbaaha je, “asah” ine aganani miksonganiara “dakaha” ine ong·a. Ia verban an·chingna Noani kamko mesoka. “Asah” ingipakattara Isolni salgi aro a·ako ong·atani golpoo gisik on∙na nanggipa katta mingsa ong·a.  (Aba. 1:7, 16, 25, 26, 31; Aba. 2:2). Noani kamara Isolni salgi aro a·gilsakko ong·atani kamrang baksa apsan ong·anga. Indide maikai ia minggni golporangara nangrimaniko an·chingna mesoka? Ia nangrimanichin an·chingna mesoka je, chi dubianiara sasti mangmangde ong·jaha. Chi dubianiara Isolni mande jatko jokatna jotton ka·anikoba an·chingna mesoka.

Aba. 7 ko poraibo. Maikai ia chi dubianigolpoara Isolni salgi aro a·gilsakko saldoko dakaniko  gisik ra·atna an∙chingko dakchaka? Ia minggni golporangni nangrimaoniko mai skie ra·aniko an·chinga  skie ra·naman·gen?

Chi dubiani golponi gimin poraibo. Unon na·a iako nikgen je, Chi dubiani golpoo jakalgipa bang·a apsan kattarangko Aba. 1-2 obajakkalaha. Ia apsangipa kattarangkoan·ching ia minggni golporangon nikna gita man·a:

  1. “Sni” (Aba. 7:2, 3, 4, 10; 2:1–3 baksa nisusabo).
  2. “Me·a aro me·chik” ba “bipa aro bima” (Aba. 7:2, 3, 9, 16; Aba. 1:27baksa nisusabo).
  3. “Mamarikni matburung” (Aba. 7:14; 1:11, 12, 21, 24, 25baksa nisusabo).
  4. “Jillani,” “mamarikni do·o,” aro “a·ao malgipa” (Aba. 7:8, 14, 21, 23; Aba. 1:24, 25baksa nisusabo).
  5. “Baljanggi” ba “balwako rang∙sitgipa” (Aba. 7:15, 22; 2:7baksa nisusabo).

Uni gimin, ia kattarangchi an·chingna iako mesoka je, chi dubiani golpoara Aba. 1-2 ni golpo baksa namen apsananga. Aba. 1-2 ni golpo an·chingko iako nikna gita dakchaka je, pilakkon ong·atgipa Isolan janggiko nisiatna gita bil gnanggipaba ong·a. (Deut. 32:39). Serikgimin kattarangara ka·dongatani nama katta ong·a: chong∙motan, Isol ia a·gilsakodonggipa pilakkon gital daktaina gita chi dubiataha.

Chi dubiatanichiIsolara pilakkon gital daktaiaha jekon Ua Aba. 1 o ong·atahachim. Aba. 1:7 o, Isol bangbangko chioni dingtang ong∙ataha. Chi dubianio, Isolara chirangko damsantom∙dakataha. Indakechi dubiani ong∙baaha. (Aba. 7:11).

An∙chingna gital ka∙tongko on∙na skang Isolara an∙chingni ka∙tongoniko maiako nisiatna nangchenggen? Rom. 6:1-6 ona poraibo.

MONGOLBAR

APRIL 19

CHI DUBIANI MATCHOTAHA (Aba. 7:22–24)

Aba. 7:22-24 o chi dubiani gimin “a∙ao donggipa pilak janggi gnanggipa, chong∙motan, mande aro jillani, aro malgipa, aro sakoni do∙orangko kimittokaha” (Aba. 7:23) ine an∙chingna mesoka. An·ching skia man·a je, ia chi dubianiara a·gilsak gimikchin ong∙aha. “Aro a∙ani kosak ritchasa sotbonga salrangna kingking chi bilonge dongaha.” (Aba. 7:24). Iani gisepon, “Isol Noako aro un baksa ringo donggipa mamarikkni janggi gnanggiparangko, aro pilak jillanirangko gisik ra∙aha.” (Aba. 8:1). Ia kattarangko chi dubiani golponi bijangchigipa bako seaha. Uni gimin, an·ching indake nikna man∙gen je, ia agananian golponi bakrangoninangchongmotgipa bak ong·a.

Noako Isol “gisik ra·aha” ine agananiara maia miksonganio ong·a (Aba. 8:1)?

Aba. 8:1 o “gisik ra·aha” ine segipa kattara  Ibri katta “zakhar” oniong∙a. “Zakhar” ine agananio Isol Noako gualja ine miksongani ong∙a. “Zakhar” ine agananio, saniba gimin ba mainiba gimin chanchiana baten ning∙tubata. “Zakhar” an·chingna iako mesoka je,an∙chingko jokatna Isol an·tangni ku∙rachakaniko rakkigen. (Aba. 19:29 ko poraibo). Chi dubiani golpoo, “Isol … gisik ra·aha” ingipa kattarang an·chingna iako mesoka je, Isol chi dubianiko dongdikataha. (Aba. 8:2). Uni gimin, Noa ta∙raken ringoniong∙katna man·gnok. (Aba. 8:16).

Isolni Noako ong∙katchina ge·etaniko dakna skangan, Noa dake nianiko dakaha. Skanggipao, Noa do·ka rechim mangsako aro ja∙mano do∙kru mangsako watataha. Jensalo do∙kru re∙bapiljahaon, Noa u∙iaha je, a·a ran∙aha.” (Aba. 8:13). Unikode ua ringni kelkiko kuliaha.

An·ching Noani cholononiko nangchongmotgipaskie ra·aniko skie ra·na gita man·gen. Noa Isolni ge∙etanina sengaha. Indakmiting somoio, Noa do·orangko watataha.

Noa mamung dakeba ringoni ong∙katchina Isolni ge∙etkujaskal ua ringoni ong∙katjaha inena·a nikama? (Aba. 8:15–19). Noa ma∙sia je, ringoni ong∙katnagita naljokani ong·ahachim. Indiba Noa Isolni ge·etaniko man·kujana kingking sengaha aro ua ringoni ong·katjaha. “Noa Gitelni ge·etaniko maniesa ringona napangaha. Da·o, Noa ringoni ong∙katna gita Isolni dingtangmanchagipa ge·etaniko sengaha. . . . Bon∙chotao, salgioni sa·gre re·baaha. Sa·gre ua dal·begipa aro jrimgipa do∙gacholko oaha. Aro sa·gre Noana aro uni nokdangko ringoni ong∙kate uamang baksapilak matburungrangko rimongkatchina ge∙etaha.”—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, jak 105.

Isol “gisik ra·aha” ine inani miksonganiara maia? Aganchakanina, Aba. 8:1; Aba. 19:29 aro Git. 106:4 ko poraibo. Maikai Isolara nangko “gisik ra·aha”?

BUDBAR

APRIL 20

SONGGIGRIKANI: BAK 1 (Aba. 8:20)

Isol An·tangni ku∙mikchetaniko rakkina da·o somoi re·baengaha. Chi dubina skang, Isol Noana aganaha,“Indiba Angni ku∙monggrikani niamko Anga nang baksa donsranga, aro na∙a aro nang baksa nang∙ni jikgipa aro nang∙ni depanterangni jikgiparang ringona napbana nanggen.” (Aba. 6:18). Ia ku∙mikchetaniara chu∙gimikan Isolni Aba. 6:17 o agangipa baksa namen dingtang ong∙a. Aba. 6:17 o, Isol u∙iata je, Ua pilak janggiko nisiatgen. Indiba Aba. 6:18 o, Isol Noana ku∙mikchetaha je, Ua uni nokdangko jokatgen.

Ringoni ong·katbaon, Noara maiko dakchengaha? Maina Noara pilakko dakna skangba iako dakchengaha? Aganchakanina, Aba. 8:20 ko poraibo.

Isolni Adam aro Hobako aro pilakkon ong·atani ja∙mano, uamang jiksesaan Isolko Neng·takani salo olakkiaha. Ia gita apsan dake, ringoni ong·katbahaon, Noa Isolko olakkiaha. Indiba Noa Adam aro Hobani Isolko olakkia gitade apsan olakijahachim. Adam aro Hobara Isolko mikkangchakchak olakkiaha. Indiba Noa matburungko so·ote Isolna on·na nangachim jekon ua nikna man·ja. Sastroo skanggipa changna, iano an·ching ganchini gimin poraichengenga. Noa Isolna ganchio hom boli on·aniko on·aha jekon “olah” ine Ibri ku∙siko janapa. Ia on·ania an·chingna iako mesoka je, Noa Isolko mitelenga, jean uko chi dubiaoniko jokatahachim. (Chanani 15:1–11 baksa nisusabo).

Maikai chi dubianiara manderangni cha·aniko dingtang ong·ataha? Cha∙ani gimin maia nangchongmotgipa ge·etaniko Isolara mandenaon·aha? Aganchakanina, Aba. 9:2-4 ko poraibo.

Chi dubiani ja∙mano, cha∙gipa me∙su samjakrangara nosto ong·atako man∙tokaha. Uni gimin, Isol manderangko matburungni be·enrangko cha∙chinaon·aha. Ia ge·etanian dal·begipa dingtangataniko manderangna aro matburungrangna ong·aha. Eden bariode, manderang aro matburungrang pilakan apsan sambolonikon cha·aniko cha·tokachim. Uamang an·tangtangni cha·anina saksa sakgipinko so·otjachim. Chi dubiani ja∙manosa, manderang sikar ka·na a·bachengbaaha aro matburungni be·enko cha·aha. Uni giminsa, matburungrang mandena kenna a·bachengbaaha. (Aba. 9:2).

Isol manderangna chi dubiani ja∙mano minggni ge·etanirangko on·aha. Skangipao, manderang cha∙malgipa matburungni be·enkosan mangmang cha·na man·aigenchim. (Aba. 8:19, 20 ko poraibo; aro Aba. 1:21,24 baksa apsan nisusabo). Gnigipa ge·etaniara, gitalgipa ge·etani ong·a. Manderang mamung dakeba matburungni an·chiko cha·na nangjawachim. (Aba. 9:4).

BRISTIBAR

APRIL 21

SONGGIGRIKANI: BAK 2 (Aba. 8:21–9:1)

“Anga mandeni gimin a∙ako sao on∙taijawaha” (Aba. 8:21) ine Isolni ku∙mikchetaha. Isolni gimin ia kumikchetanio an·chingna maiko mesoka? Isol Noana pattianirangko on·aha. (Aba. 9:1). Maikai ia pattianiara Isol An∙tangni ku∙mikchetaniko rakkigen ine an·chingna mesoka? Aganchakanina, Aba. 8:21- 9:1 ona poraibo.

Isolni ku∙mikchetani an·chingna Uni ka·saaniko aro ka·saachakaniko mesoka. Isolni ku∙mikchetanirang, “A·a dongenga dipetna, ge∙ani aro raani, sin∙ao aro ding∙a, wachi aro a∙rak, sal aro wal, iarang chon∙jawa.” (Aba. 8:22). Isol ia ku∙mikchetaniko mandeo nama dongani gimin dakjaha. Isol u∙ia je, manderangara namen namjabeaha. (Aba. 8:21).

Aba. 9:8-17 o an·chingna Isolni pattianirangko mesoka.Jensalo Isol ong∙atgimin pilakko aro Neng∙takani salko pattiahachim, ua somoiko gisik ra·atnaia pattianirang an·chingkodakchaka. (Aba. 1:22, 28; Aba. 2:3). Aba. 9 o Neng∙takani sal aro sundareni gisepo donggipa nangrimanian an·chingna Sastroni nangchongmotgipa nama kattako nikna dakchaka. Gitel mande jatna gnigipa changna chi dubiani ja∙mano gital dake a·bachengtainacholko on·piltaiaha.

Sundareara an·chingnamaiko mesoka? Aganchakaniko man·na, Aba. 9:8–17 ko poraibo. Maikai iano “ku∙monggrikani niamni chin” (Aba. 9:13) an·chingna Sabbathko mesoka?

“Niamko donsranga” (Aba. 9:9, 11, 17) ingipa kattarangko na∙simang nikama? Ia kattarangchi an·chingna iako mesoka je, IsolaraAba. 6:18 oNoana ku∙rachakatangko rakkiaha. An·ching “ku∙monggrikani” ingipa kattako changsnina kingking Aba. 9:8-17 o seaniko nikna gita man·a. Beben, ua nombor an∙chingna snigipa sal Neng∙takani salko gisik ra·na gita dakchakchong∙mota. Ia minggnian, chong∙motan, sundare aro Nengtakani salara ia ku∙monggrikanina sakki on·gipa ong·a. (Aba. 9:13, 14, 16;Re·o 31:12–17 baksa nisusabo). Aroba,ia minggnian, Nengtakani sal aro sundareara a·gilsakni pilak manderangnan ong·a. Sabbathara sakantikon Isolko olakkina okamani ong·a. Apsandake, sundareba a·gilsak gimikko chi dubianichi nisiattaijawaha ine Isolni ku∙mikchetani ong·a.

Changgipin somoio na·a sundareko niktaiode, Isolni an·chingna on·gipa ku∙mikchetanirangko  chanchibo. Maikai an·chingara ia ku∙rachakarango ka·dongchaknaman·gen? An∙ching Isolko An∙tangni ku∙rachakaniko rakkichongmotgen ine ka∙dongchakna  maikai sundareara an∙chingna mesoka?

SUKORBAR

APRIL 22

CHANCHIDAPANI:Chi dubina skang janggi tanggipa manderangko an·chingni somoio janggi tanggiparang baksatosusagrikate nibo. Jensalo an·ching ia dolgnirangko tosusagrikon, an·ching bang·a nangchongmotgipa skie ra·anirangko skie ra·naman·gen. Beben, mandeni namgijaniara gitalde ong·ja. Batanggimin somoio ong∙gipa apsangipa ong∙a obostarang da∙aloba ong∙enga.

“Chi dubina skang janggi tanggipa manderang, namgija dake janggi tangtokachim. Isol uamangni paprangni a∙sel uamangko sasti on·na nangaha. Ia apsan paprangan da·aloba an·chingni somoio ong·enga. Manderang ru·utgijan uamangni ka·tongrango Isolkomandera·na aro de∙mitelnasiktokjaha.Manderang Isolni niamko mitchiaha bauna gisiko nangtokjaha. Chi dubina skang janggi tanggipa manderangara a·gilsaknirangnasa mikpakma niaiaha. Da·alo janggi tanggipa manderangba dingtanggrikanian dongjaha. . . . chi dubina skangjanggi tanggipa manderangko uamangni cha·a aro ringaninaIsolbichal ka·jaha. . . . indiba Uni uamangna on∙giminrangna mitelpiljahani giminsaIsol uamangko bichal ka·aha. Manderangba uamangni dakna skako daktokaha. Ia namgija skanirangko dakanichi, uamang an·tangtangni gisikko aro ka·tongrangko ong·siataha. Isolni uamangnaon∙gimin on∙aniko uamang ong∙siataha. Bia ka·e donganiara Isolni manderangna on∙chenggipa on·ani mingsaong·a. Bia ka·e donganiara namen nitobegipa on·ani ong·achim. Indiba chi dubina skang janggi tanggipa manderangara name bia ka·e donganiko mandera∙jaha. Uamang pilakan ong·gijagipa miksonganinasa bia ka·tokaiaha. Til·eknasa mongsonggipa miksongani ong·baaha. Da·alo,iandakgipa apsan paprangkon an·chingni somoio bang·a manderangandaktokenga ine nikna man∙a. Manderang Isolni namgipa on∙aniko ra∙e, uarangko ong·gija kamrangna jakaltokenga. . . . Manderang da·alo togia, cha∙boka, aro cha·ue cha∙a. Man·e cha∙gipa aro kangal manderang, dolgnian ia kamrangko daktokenga. Da·ororoni koborrango so·otanikoborrangan gapaia. . . . Pilakchin manderang an·tangtangni sorkari baksa bobil ong·e dakgrikaniko an·ching niknaman·a. Ia dakgrikanian a·gilsakni pilak manderangko kenatenga. Ia dakgrikanirangan a·gilsakni manderango chakchikna skani gisikan dongjaha ine an∙chingna mesokenga. Ia manderango ka·onanganian gapsimaiaha. Uamang uamangni a·songni niamrangko mitchiaha. Ru·utgijan uamangni ka·onangani pilak a·gilsakni bakrangchin gipanggen aro manderangko namen duk ong·atgen aro kenatgen. Sastro an·chingna ia chasong gitalni somoio janggi tanggipa manderangko talatna chi dubina skang janggi tanggipa manderangko mesoke on·aha. An·chingba chi dubina skang janggi tanggipa manderang gita apsan daken janggi tangtokenga. Da·ororo somoio, Kristian a·songrangomangba, manderang aiao inmanpile namgijagipa kamrangko daktokenga. Ia namgijagipa kamrangnan Isol papirangko chi dubina skang janggi tanggiparangko nisiatahachim.”—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets,jak 101, 102.

CHANCHIGRIKNA SING·ANIRANG:

  1. Maikai an·chingni somoio janggi tanggipa manderangarachi dubina skang janggi tanggipa manderang baksa apsan ong∙a? Maikai iarangara an·chingna Isolni ka·saachakaniko aroUnian·chingko baditanjokatna skaniko mesoka?
  2. Badiaba manderang indake agana je, a·gilsak gimiko chi dubiani dongja. Maikai ia skianiara ong·gijagipa skiani ong·a?