Leksyon 5
Abril 23-29
Tanang mga Nasud ug Babel
Sabado sa Hapon
Abril 23
Basaha sa Pagtuon sa Semana: Gen. 9:18-11:9, Lukas 10:1, Mat.1:1-17, Lukas 1:26-33, sal. 139:7-12, Gen. 1:28, Gen. 9:1.
Tekstong Sag-ulohon: Tungod niini ang ngalan niadto gitawag Babel kay didto gilahugay ni Jehova ang sinultihan sa tibook yuta. Ug gikan didto gipatlaag sa nawong sa tibook yuta” (Gen. 11:9).
Human sa Lunop, ang asoy sa Biblia nabalhin gikan sa usa ka tawo kang Noe, ngadto sa iyang tulo ka mga anak nga lalaki, si Shem, Ham, Japhet.” Ang particular nga pagtagad kang Ham, ang amahan ni Canaan (Gen. 10:6, 15), nagpaila sa ideya bahin sa Canaan,” ang Yutang Sinaad (Gen. 12:5), usa ka pagpaabut kang Abraham, kinsang panalangin moabut ngadto sa tanang nasud (Gen. 12:3).
Apan, ang linya nga naputol tungod sa Torre de Babel (Gen. 11:1-9). Sa makausa pa, ang mga plano sa Dios alang sa mga tawo nahunong. Ang gipaabut nga mahimong usa ka panalangin, ang pagkahimugso sa tanang kanasuran, nahimong laing okasyon alang sa laing tunglo. Naghiusa ang mga nasud aron mosulay sa pagkuha sa dapit sa Dios; mitubag ang Dios sa paghukom kanila, ug pinaagi sa misangko nga kalibug, nakatag ang katawhan sa tibook kalibutan (Gen. 11:8), nga nagtuman sa orihinal nga plano sa Dios sa pagpuno sa yuta” (Gen. 9:1).
Sa katapusan, bisan sa pagkadautan sa tawo, gibalhin ang dautan ngadto sa maayo; Siya sa kanunay, ang katapusang pulong. Ang tunglo ni Ham sa tulda sa iyang amahan (Gen. 9:21, 22) ug ang tunglo sa nalibug nga kanasuran didto sa Torre de Babel (Gen. 11:9), sa katapusan, mahimong usa ka panalangin alang sa mga nasud.
Domingo
Abril 24
Ang Tunglo ni Ham
Basaha ang Genesis 9:18:27. Unsay mensahe niining kahibulongang sugilanon?
Ang buhat ni Noe sa iyang parrasan nagpalanog kang Adan didto sa Tanaman sa Eden ang duha ka sugilanon adunay managsama nga mga hulma: pagkaon sa bunga nga misangput ngadto sa pagkahubo; dayon ang usa ka ka tabon, usa ka tunglo, ug usa ka panalangin. Gidugtong ni Noe iyang Adamic nga mga gamot, ug walay suerte, nagpadayon niadtong napakyas nga kasaysayan.
Ang pagpa-isug sa bunga dili kabahin sa plano sa orihinal nga paglalang sa Dios. Nagpatuyang si Noe, dayon nawad-an sa pagpugong sa kaugalingon ug wala magtabon sa iyang kaugalingon. Tungod kay nakita ni Ham ang iyang pagkahubo nagsugyot sa kang Eva, kinsa nakakita usab sa gidili nga kahoy (Gen. 3:6). Kini nga parallel o pagkaabay nagsugyot nga si Ham wala lang makakita sa hulagwaynon, pinaagi sa sulagma lang, sa pagkahubo sa iyang amahan, Iya kini gipanugilon sa palibut, nga wala gani siyay gihimo sa pagsulbad sa problema sa iyang amahan. Lahi sa iyang mga igsoon, sa ilang dali nga gihimo sa pagtabon sa ilang amahan, samtang gipasagdan lang ni Ham ang iyang pagkahubo, nga masabut nga gisaway ang mga aksyon ni Ham.
Ang isyo dinhi labaw pa kay sa pagrespeto sa ginikanan. Ang pagkapakyas sa pagtahud sa inyong mga ginikanan, kinsa nagrepresentar sa imong nangagi, makapanginlabut sa imong kaugmaon (Exod 20:12; tandia sa Efeso 6:2). Busa ang tunglo, nga makainpluensiya sa kaugmaon ni Ham ug kang Canaan nga iyang anak.
Hinoon, usa ka bug-os nga sayop sa teolohiya ug sa pamatasan sa crimen ang paggamit niini nga teksto sa pagpamatarung sa racist theories batok kang bisan kinsa. Ang tagna alang lang kang Canaan, ang anak nga lalaki ni Ham. Ang mgasusulat sa Biblia aduna sa iyang hunahuna sa pipila ka dautan nga mga nabatasan sa mga Canaanhon (Gen. 19:5-7, 31-35).
Dugang pa, ang tunglo adunay usa ka saad sa panalangin, nga adunay pagtandog sa ngalan nga Canaan, nga nagagikan sa verb nga kana, ang kahulogan pagdaug. Pinaagi sa pagdaug sa Canaan ang katawhan sa Dios, ang kaliwatan ni Shem, mosulod sa Yutang Sinaad ug mangandam sa dalan alang sa pag-abut sa Mesias, kinsa magpadaku kang Japheth diha sa mga tulda o balongbalong ni Shem (Gen. 9:27). Usa kini nga matagnaon nga pagpasabut ngadto sa pagpalapad sa tugon o pakigsaad sa Dios ngadto sa tanang kanasuran, nga maglakip sa mensahe sa Israel sa kaluwasan ngadto sa kalibutan (Gen. 9:27, Isa. 66:18-20, Roma 11:25). Ang tunglo ni Ham, gani, mahimong usa ka panalangin alang sa tanang kanasuran, lakip sa bisan kinsa nga mga kaliwatan ni Ham ug Canaan nga modawat sa kaluwasan nga gitanyag kanila ni Jehova.
Si Noe, ang bayani sa Lunop, nahubog? Unsay isulti niini kanato kon unsa kita ka masalaypon ug nganong nagkinahanglan kita sa grasya sa Dios sa matag-gutlo sa atong mga kinabuhi?
Lunes
Abril 25
Ang Kaliwatan sa Genesis
Ang kasayuran bahin sa kaliwatan sa panahon ni Noe makapahunahuna kanato nga si Noe nagsilbi isa ka dugtong tali mga sibilisasyon wala pa ang Lunop ug human sa Lunop. Ang katapusang duha ka mga bersiculo sa nag-una nga sugilanon (Gen. 9:28, 29) magdala kanato balik ngadto sa katapusang dugtong sa kaliwatan ni Adan (Gen. 5:32). Tungod kay namatay man si Adan sa panahon nga si Lamech, ang amahan ni Noe, 56 anyos pa ang edad, nakadungog gyud siguro si Noe sa mga sugilanon bahin kang Adan, nga iyang ikapanugilon ngadto sa iyang mga kaliwatan sa wala pa ug sa human na ang langop.
Basaha ang Genesis 10. Unsay katuyoan niining asoy sa kaliwatan diha sa Biblia? (Tan-awa usab sa Lukas 3:23-38.)
Ang kaliwatan sa Biblia adunay tulo ka mga kagamitan. Nahauna nagpasantup kini sa kinaiyahan sa kasaysayan sa mga panghitabo sa Biblia nga adunay kadugtongan sa tinuod nga mga tawo nga nagkinabuhi ug nangamatay nga ang ilang mga adlaw ginaisip sa tukma. Ikaduha, nagpakita kini sa pagpadayon sa kasaysayan gikan sa karaan nganhi sa kabag-ohan nga panahon sa magsusulat, sa paghatag sa tin-aw nga kadugtongan sa nangau hangtud karon. Ikatulo, nagpahinumdum kini kanato sa tawhanong pagkahuyang ug sa makasubo nga epekto sa tunglo sa sala ug sa makamatay nga mga sangputanan niini sa tanang kaliwatan nga nagsunod.
Timan-i nga ang paglahi sa Hamite, Semite, ug Japhetithe Wala magsunod og tin-aw nga sulondan. Ang 70 ka nasud naglandong pag-una sa 70 ka mga sakop sa pamilya ni Jacob (Gen. 46:27) ug sa 70 ka mga anciano sa Israel didto sa kamingawan (Exod. 24:9). Ang iideya sa pagkatukma o pagpahinungod tali sa 70 ka mga nasud ug sa 70 ka mga anciano nagsugyot sa bulohaton sa Israel ngadto sa mga nasud: Sa gihatag sa Hataas Uyamut sa mga nasud ang ilang panulondon, sa pagbahinbahin iya sa mga anak sa mga tawo, gibutang niya ang mga utlanan sa mga katawhan, sumala sa gidaghanon sa mga anak sa Israel (Deut. 32:8). Ubay sa sama nga lumbay o linya, gipadala ni Jesus ang 70 ka mga tinun-an sa pagmensahe sa mga nasud (Lukas 10:1).
Ang gipakita kanato niini nga kasayuran mao ang directa nga dugtong tali kang Adan ug sa mga patriarca; mga tawo sila sa kasaysayan, tinuod nga mga tawo gikan kang Adan hangtud sa unahan. Nagtabang usab kini kanato sa pagsabut nga ang mga patriarca adunay directa nga pagduol ngadto sa mga saksi nga adunay personal nga mga panumduman niining karaang mga panghitabo.
Basaha ang Mateo 1:1-17. Unsay gisulti niini kanato kong unsa ka halandumon kining mga tawhana sa kasaysayan? Ngano nga ang pagkahibalo ug pagtuo nga tinuod sila mga tawo importante alang sa atong pagtoo?
Martes
Abril 26
Usa ka Pinulongan
Basaha ang Genesis 11:1-4. Ngano nga ang tanang tawo sa tibuok yuta maikagon kayo sa pagkab-ut sa panaghiusa?
Ang phrase nga ang tibuok yuta nagpasabut sa usa ka diyutay na kadaghanon sa mga tawo, kadtong buhi human sa lunop. Ang katarungan sa pagpundok niining diyutay nga katawhan tin-aw nga nagpasabut: gusto sila magtukod ug usa ka torre nga moabut ngadto sa mga langit (Gen.11:4). Gani, ang tinuod nilang tumong mao ang pagpuli sa dapit sa Dios, Magbubuhat. Mahinungdanon nga, ang paghulagway sa mga tumong katawhan ug mga lihok nagpalanog sa rnga katuyoan sa Dios ug sa mga sa asoy sa Paglalang: nag-ingon sila (Gen. 11:3, 4; tandia sa Gen. 1:6, 9, 14, ug liban pa); magbuhat kita (Gen. 11:3, 4; tandia sa Gen. 1:26). Dayag ang ilang tumong sa pag-ingon: Magbuhat kitag usa ka ngalan alang sa atong mga kaugalingon (Gen. 11:4), usa ka panultihon nga gigamit lamang alang sa Dios (Isa. 63: 12, 14).
Sa laktud nga pagkasulti, ang mga nagtukod sa Babel nagabi-abi sa sayop nga handum sa pagpuli sa Dios, ang Magbubuhat. (Nahibalo kita kong kinsay nagdasig niini, dili ba? Tan-awa sa Isaias 14:14.) Ang panumduman ballin sa Lunop siguro gyud maoy nagpaluyo sa ilang plano sa prohecto. Magtukod silag hataas nga torre aron mabuhi kon aduna pay laing lunop, bisan pa sa saad sa Dios. Ang panumduman bahin sa Lunop napreservar sa Babilonian tradisyon, bisan pa sa pagkadili husto, bahin sa pagkatukod sa siyudad sa Babel (Babilonia). Ang paningkamot sa pakab-ut sa langit ug pag-ilog sa dapit sa Dios, sa pagkatinuod, naghulagway sa espiritu sa Babilonia.
Maoy hinungdan nga ang sugilanonn sa Torre de Babel importante kaayo nga modelo diha sa libro sa Daniel, usab. Ang pagpahinungod sa Shinar, nga nagpaila sa sugilanon bahin sa Torre de Babel (Gen. 11.2), nagpakita pag-usab diha sa sinugdan sa libro sa Daniel, aron sa pagtudlo sa dapit diin gidala ni Nabucodonosor ang mga butang sa templo sa Jerusalem, ang sugilanon sa pagpabarug ni Nabucodonosor sa bulawan nga estatuwa, malagmit sa mao gihapon nga dapit sa sama nga patag, maoy labing suod nga paghulagway niining kahimtang sa iyang hunahuna. Sa iyang pananawon sa katapusan, nakita ni Daniel ang sama nga talan-awon sa mga nasud sa yuta nga nagkatigum aron pagkab-ut sa panaghiusa batok sa Dios (Dan. 2:43, Dan. 11:43-45; tandia sa Pin. 16:15, 16), bisan og napakyas kadtong paningkamot dinhi, maingon man usab sa nahitabo sa Babel.
Usa ka bantugan nga secular French writer sa milabay nga siglo nag-ingon nga ang dakung katuyoan sa tawo mao ang pagsulay sa pagkahimong Dios. Unsa man ang bahin kanato, sugod kang Eva didto sa Eden (Gen. 3:5), nga nagdani ngadto niining piligro nga bakak?
Miyerkules
Abril 27
"Manganaug Kita"
Basaha ang Gen. 11 :5-7 ug Sal. 139:7-12. Nganong nanaug man ang Dios dinhi sa Yuta? Unsang hitabo nga nagpadasig sa balaan nga reaksyon?
Salikwa-ot nga, bisan ang mga tawo padulong sa igbaw, ang Dios kinahanglan manaug ngadto kanila. Ang pagkanaug sa Dios maoy usa pagpatnatuod sa Iyang pagkalabing hataas. Ang kamot sa kanunay sa pagpataas dili gyud makabngadto ut sa tawo. Bisan unsang tawhanong paningkamot sa pagpataas ngadto Kaniya ug sa pakighibalag Kaniya didto sa langit walay pulos ug salawayon Walay problema, maoy hinungdan nga nanaug si Jesus sa pagluwas kanato: sa tinuod, walay Iaing paagi alang Kaniya sa pagluwas kanato.
Ang dakung pagkasalikwa-ot sa asoy sa Torre de Babel makita pahayag sa Dios: sa pagtan-aw sa siyudad ug sa torre (Gen. 11:5). Wala kinahanglana sa Dios nga manaug aron motan-aw (Sal. 139:7-12; tandia sa Sal. 2:4), apan Iya gihapon kadto gibuhat. Ang concepto nagpasantup Sa pakiglambigit sa Dios sa tawo.
Basaha ang Lukas 1:26-33. Unsay gisulti niini kanato bahin sa pagkanaug sa Dios nganhi kanato?
Ang pagkanaug sa Dios nagpahinumdum usab kanato sa principio sa pagpakamatarung pinaagi sa pagtoo ug bahin niini nga proceso sa grasya sa Dios. Bisan unsang buhata atong buhaton alang sa Dios, manaug gihapon Siya sa pakigtagbo kanato. Dili kon unsa ang atong buhaton alang sa Dios nga makadala kanato ngadto Kaniya ug ngadto sa pagtubos. Sa baylo, ang gibuhat sa Dios nganhi kanato ang makaluwas kanato. Gani, makaduha dihi sa teksto sa Genesis nagsulti bahin sa pagkanaug, sa Dios nga daw nagpasabut kon unsa kadaku ang Iyang pagtagad kanato kon unsay nagkahitabo kanato didto.
Sumala sa teksto, bu-ot sa Ginoo nga tapuson ang ilang tumang tinguha sa paghiusa, nga tungod sa ilang nahulog nga kahimtang maghatud lang hinoon sa dugang nga pagkadautan. Maoy hinungdan nga Iyang gilibug ang ilang pinulongan, nga makatapus sa ilang mga plano sa paghiusa.
Ang mga plano sa mga nagtukod sa Babel natapus diha sa kaulawan ug kapildihan. Ang bantayog o monumento sa ilang garbo nahimong handumanan sa ilang kaboangan. Bisan pa niini nagpadayon gihapon ang katawhan sa pagtinguha sa sama nga ppaagi—pagsalig sa kaugalingon, ug pagsalikway sa balaod sa Dios. Mao kini nga principio nga gisulayan ni Satanas sa pagbuhat didto sa langit: ang mao nga espiritu nga naggahum kang Cain sa paghatag sa iyang halad.—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 123.
Unsaon man nato pagtan-aw diha sa asoy sa Torre de Babel ang Iaing panig-ingnan sa tawhanong hambug, ug sa unsang paagi kini mapakyas sa katapusan? Unsang personal nga mg leksyon atong makuha gikan niini nga sugilanon?
Huebes
Abril 28
Ang Pagtubos sa Nabihag
Basaha ang Genesis 11:8, 9 ug Genesis 9:1; tandia ang Genesis 1:28. Ngano nga ang pagpatla-ag sa Dios makapatubos?
Ang plano ug panalangin sa Dios alang sa mga tawo mao nga “magdaghan sila, ug pun-on ang yuta” (Gen. 9:1; tandia sa Gen. 1:28).
Sukwahi sa plano sa Dios ang mga magtutukod sa Babel gusto nga sila ingon nga linao gihapon nga katawhan. Usa ka katarungan nganong gusto sila Inagtukod sa siyudad mao nga aron dili sila magkatagkatag sa langyaw sa tibuok nawong sa yuta (Gen. 11:4). Nagdumili sila sa pagbulagbulag sa ubang dapit, sa paghunahuna nga tingali kong maghiusa sila magdugang ang ilang pagkagamhanan kay sa magbulag-bulag sila. Ug sa usa ka pagsabut, husto sila.
Walay suerte, ilang gitinguha paggamit ang ilang hiniusa nga gahum alang sa dautan, dili sa maayo. Gusto sila maghimo kitag usa ka ngalan alang sa atong mga kaugalingon, usa ka gamhanan pagpakita sa ilang kaugalingong pagkapalabi-labihon ug garbo. Sa pagkatinuod bisan unsang paagi nga ang mga tawo magsupil sa Dios, nga gusto maghimog usa ka ngalan alang sa ilang mga kaugalingon, makasiguro kita nga dili kini mosangko sa kaayohan. Wala pa gyud kini mahitabo.
Busa, sa usa ka paghukom sa ilang dayag nga pagdumili, gipatlaag sila sa Dios sa tibuok nawong sa yuta (Gen. 11:9), tukma gyud sa Iyang dili gusto mahitabo.
Makasisibut kaayo, nga ang ngalan Babel, nga nagkahulogan pultahan sa Dios, nadugtong ngadto sa verb balal, nga nagkahulógan kalibug (Gen. 11:9). Tungod kay gusto sila mokab-ut sa pultahan sa Dios, tungod kay naghunahuna man sila sa ilang mga kaugalingon nga Dios, nga misangko sila nga nangalibug ug gawas pa nga nagkubos sila sa pagkagamhanan kay kaniadto.
Nagtinguha ang katawhan sa Babel sa pagmugma og usa ka pangagamhanan nga independente sa Dios. Adunay uban kanila, hinoon, nga adunay kahadlok kang Jehova, apan nalimbongan sa mga pagpasaligsalig sa mga dili diosnon ug nadani ngadto sa ilang mga plano. Alang niining mga matinumanon gilangan sa Ginoo ang Iyang mga paghukom ug naghatag sa mga tawo og panahon sa pagpadayag sa ilang tinuod nga kinaiya. Samtang milambo kini, ang mga anak sa Dios nagbuhat sa pagpabalhin kanila gikan sa ilang katuyoan; apan hingpit nga nahiusa na ang mga tawo sa ilang pagpangahas sa pag-abut sa langit. Kon gipasagdan pa sila nga wala masanta, ilang mapaluya ang kalibutan sa pagkabag-o pa niini. Ang ilang panagkausa gipasukad diha sa rebelyon; usa ka gingharian nga tukoron sa pagpataas sa kaugalingon, nga niini ang Dios walay gahum o dungog —Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 123.
Nganong kinahanglan kita magmatngon bahin sa paghimog usa ka ngalan alang sa atong mga kaugalingon?
Biyernes
Abril 29
Dugang nga Panghunahuna: Basaha kang Ellen G. White, “(The Tower of Babel,” pp. 117-124, sa Patriarchs and Prophets.
“Nakahukom sila sa pagtukod og usa ka ug dinhi niini k hilabihan ka habug nga torre… Kini nga mga paniimbasug gituyo dili sa langyaw nga mga colonia. sa Dios nga ang tnga tawo ruagkatag sa tibuok yuta, aron pagpuno ug paggahun niini; k ining sa Babel naningkamot paghiusa sa ilang comunidad ngadto sa usa ka lawas, ug pagmugna og usa ka monarkiya nga sa ngadto-ngadto maglukop sa tibuok yuta. Busa ang ilang siyudad mahimong usa ka ulohang siyudad sa usa ka empiryo sa uniberso; ang himaya niini makapadani sa pagdayeg ug pagsimba sa kalibutan ug sa paghatag sa mga magtutukod sa pagkadungganon. Ang matahum nga habug nga torre, nga Inoabut ngadto sa mga langit, gitumong sa pagbarug ingon nga usa ka bantayog sa gahum ug kaalam sa mga nagtukod niini, sa pagpadayon sa ilang dungog ngadto sa labing ulahi nga mga kaliwatan
Ang mga nagpuyo sa patag sa Shinar wala motuo sa tugon o pakigsaad sa Dios nga dili na Niya lunopan pag-usab ang yuta. Daghan kanila nga Wala motuo nga adunay Dios ug nagpahinungod sa Lunop ngadto sa kalihokan sa mga hinungdan sa kinaiyahan. Ang uban nagtuo sa usa ka Labing Hataas nga Gahum, ug Siya ang naglaglag sa mga tawo sa wala pa ang Lunop; ug ang ilang mga kasingkasing, sama sa kang Cain, misulbong sa pagrebelde batok Kaniya. Usa ka tumong sa ilang pagpabarug sa torre mao ang pagsiguro sa ilang kalig-on kon aduna may moabut nga laing baha. Pinaagi sa pagtukod sa hilabihan ka habug nga tinukod kay sa naabut sa katubigan panahon sa Lunop, naghunahuna sila sa pagbutang sa ilang mga kaugalingon saylo sa kalagmitan sa katalagman. Ug kon moabut na sila ngadto sa mga rehiyon sa mga panganod, makahimo sila sa pagtino sa hinungdan sa Lunop. Ang tibuok nga paningkamot gituyo sa pagtuboy pa gyud sa garbo sa mga tumong ug sa pagbutang sa mga hunahuna sa umaabut nga mga kaliwatan gikan sa Dios ug maggiya kanila sa pagsimbag mga dios-dios.—Ellen G. White, Patrirachs and Prophets, pp. 118, 119.
Diskusyonan nga mga pangutana:
- Unsang panig-ingnan atong mabatonan gikan sa kasaysayan, o gani bisan sa presente, sa kagubot nga moabut gikan niadtong maghimog ngalan alang sa ilang kaugalingon?
- Unsaon nato, ingon nga usa ka iglesia, paglikay sa katalagman, bisan og wala mahunahuna-l, sa pagtinguha sa pagtukod sa atong kaugalingong Torre de Babel? Unsang mga paagi nga tingali atong buhaton kini, bisan og wala lang hunahuna-a?